Khi chọn gas cho máy máy lạnh, hiểu rõ các loại ga máy lạnh và lựa chọn loại phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất làm lạnh và tiết kiệm năng lượng. Trong bài viết này, Điện lạnh Today sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại gas máy lạnh phổ biến hiện nay, từ R22, R410A, đến R32, và đánh giá loại nào là tốt nhất dựa trên nghiên cứu và phân tích chuyên sâu.
1. Gas máy lạnh là gì?
Gas máy lạnh, hay còn gọi là môi chất lạnh, là chất lỏng không cháy được sử dụng trong các hệ thống điều hòa không khí. Chất này trải qua chu trình bay hơi để tạo ra không khí lạnh cho toàn bộ hệ thống.
Nhiệm vụ của môi chất lạnh là di chuyển trong hệ thống điều hòa, biến đổi từ khí áp suất thấp thành chất lỏng áp suất cao. Cụ thể, nó hấp thụ nhiệt và giải phóng nhiệt trong quá trình di chuyển, mang lại không khí mát mẻ cho không gian sống. Hệ thống điều hòa gồm hai phần: cục nóng (ngoài trời) và cục lạnh (trong nhà). Gas sẽ di chuyển giữa hai bộ phận này qua ống dẫn gas bằng đồng.
Theo cơ chế này, gas chuyển đổi giữa dạng khí và lỏng trong quá trình làm lạnh, đảm bảo không khí trong phòng luôn dễ chịu. Cụ thể:
- Chuyển Gas: Gas từ cục lạnh được chuyển đến cục nóng qua van tiết lưu, biến thành khí có áp suất và nhiệt độ thấp.
- Hấp Thụ Nhiệt: Trong quá trình di chuyển, gas hấp thụ nhiệt từ môi trường, làm tăng nhiệt độ và áp suất.
- Nén Gas: Gas đến van máy nén, nơi nó được nén với áp suất cao hơn.
- Làm Mát: Gas có áp suất và nhiệt độ cao đi qua cục nóng, được làm mát nhờ quạt gió và dàn lá nhôm tản nhiệt.
- Chu Trình Mới: Cuối cùng, gas được dẫn đến van tiết lưu để giảm nhiệt độ và áp suất, bắt đầu chu trình mới tại cục lạnh.
2. 3 loại gas được cho phép sử dụng trên máy lạnh
Trong các máy lạnh, có ba loại gas phổ biến: R22, R410A và R32. Trong đó, R22 là loại gas được sản xuất trước năm 2010 và hiện đã gần như bị loại bỏ. Hiện nay, R32 là loại gas được ưa chuộng nhất. Dưới đây là thông tin chi tiết về từng loại gas.
2.1. Gas R22
Gas R22 hay còn gọi là Freon. Đây là một trong những chất làm lạnh đầu tiên trên thế giới. Được phát minh vào năm 1928 bởi Thomas Midgley, Albert Henne và Robert McNary, R22 nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn trong ngành lạnh nhờ tính không màu, không mùi.
R22 được sử dụng để thay thế R12 trong các máy lạnh không khí dân dụng. Trong một thời gian dài, R22 còn được ứng dụng nhiều trong công nghiệp để cung cấp chất lạnh cho hệ thống máy móc.
Tuy nhiên, từ năm 2010, sản xuất thiết bị sử dụng gas R22 đã ngừng lại, và đến năm 2012, loại gas này cũng không còn được sản xuất. Hiện tại, R22 chỉ còn xuất hiện trong một số sản phẩm nội địa, như Yonan (Trung Quốc).
Ưu Điểm của Gas R22
- An toàn và Hiệu Suất: R22 là môi chất lạnh không dễ cháy, phù hợp với nhiều mức nhiệt độ, giúp tăng tính an toàn khi sử dụng máy lạnh.
- Tác Động Tầng Ozone Thấp: R22 có nguy cơ phá hủy tầng Ozone chỉ bằng 5% so với R11, một chất làm lạnh có tác động lớn hơn.
- Hiệu Suất Cao: Hệ thống sử dụng R22 tạo ra công suất cao hơn 65% so với hệ thống dùng R12, tiết kiệm năng lượng.
- Hấp Thụ Hơi Nước Tốt: R22 có khả năng hấp thụ hơi nước tốt hơn so với R12.
- Giá Thành Thấp: R22 thường có giá rẻ hơn so với các loại gas khác.
Nhược Điểm của Gas R22
- Tổn Hại Tầng Ozone: Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (US EPA), sản xuất và nhập khẩu R22 bị cấm từ ngày 1/1/2020 do tác động tiêu cực đến tầng Ozone.
- Nguy Cơ Ngạt Thở: Nồng độ R22 cao trong không khí có thể gây ngạt thở, ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Chỉ Số Nén Thấp: Điều này gây áp suất khí hút về máy nén thấp hơn, làm tăng tiêu thụ điện và chi phí.
2.2. Gas R410A
Sau khi Nghị định thư Kyoto được ký vào năm 1997, các quốc gia phát triển đã ngừng sử dụng gas R22 do ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Thay vào đó, gas R410A, còn gọi là Puron, đã được đưa vào sử dụng. Gas R410A là hỗn hợp của HFC-32 và HFC-125 và có màu hồng (Pantone 507), khác biệt so với R22 vốn không màu.
Gas R410A chủ yếu được sử dụng trong máy lạnh, hệ thống làm lạnh thương mại và các thiết bị làm lạnh trung bình từ 50 đến 250 kW. Được phát minh bởi Carrier Corporation vào năm 1996, gas này đã nhanh chóng trở thành lựa chọn phổ biến thay thế R22.
Ưu điểm của gas R410A:
- Tiết kiệm năng lượng: Gas R410A hoạt động với áp lực cao hơn khoảng 50% so với R22, giúp làm mát hiệu quả hơn và tiết kiệm điện năng.
- Sử dụng rộng rãi: Nhiều thương hiệu lớn như Samsung, Panasonic, và LG đều sử dụng gas R410A, dễ dàng tìm thấy trên thị trường.
- Giảm chi phí: Khả năng hấp thụ và thải nhiệt tốt giúp tiết kiệm điện năng, giảm chi phí vận hành.
- Bảo vệ tầng Ozone: Gas R410A không chứa clo, làm giảm nguy cơ ảnh hưởng đến tầng Ozone.
Nhược điểm của gas R410A:
- Khí độc khi tiếp xúc với lửa: Khi bị rò rỉ ở nhiệt độ cao, gas R410A có thể tạo ra khí độc như Phosgene, gây nguy hiểm sức khỏe nghiêm trọng.
- Nguy cơ ngạt khí: Mật độ bay hơi của R410A cao hơn không khí, có thể gây tình trạng thiếu oxy khi bị rò rỉ.
- Khó bảo trì: Việc bảo trì hoặc thay gas R410A cần rút toàn bộ lượng gas còn dư ra ngoài, không chỉ bơm thêm như R22.
- Tác động đến tình trạng nóng lên toàn cầu: Gas R410A có chỉ số tác động nóng lên toàn cầu cao, gấp 2088 lần so với carbon dioxide, mặc dù không ảnh hưởng đến tầng Ozone.
2.3. Gas R32
Gas R32 là một thành phần chính trong gas R410A (bao gồm 50% R32 và 50% R125), hiện đang được xem là thế hệ gas thứ ba và là giải pháp thân thiện với môi trường hơn so với R410A. Dù cả R32 và R410A đều không ảnh hưởng đến tầng Ozone, R32 có chỉ số tiềm năng làm nóng toàn cầu (GWP) chỉ bằng một phần ba so với R410A, cụ thể là 675 so với 2088. Vì lý do này, R32 được coi là lựa chọn hiệu quả và bền vững trong ngành điện lạnh.
Daikin, một thương hiệu Nhật Bản, là đơn vị tiên phong trong việc phát minh và đưa gas R32 vào sử dụng. Daikin đã tích cực quảng bá R32 trên thị trường toàn cầu, bao gồm Nhật Bản, Úc, Ấn Độ, châu Âu và Viễn Đông.
Gas R32 bắt đầu được sử dụng trong các hệ thống điều hòa từ khoảng năm 1989 đến 1994. Ngày nay, nhiều thương hiệu lớn như Casper, Daikin, Mitsubishi, Hitachi, Panasonic, Fujitsu, MHI và Electrolux đã áp dụng R32, cho thấy đây là một lựa chọn hiệu quả và phổ biến hiện tại.
Ưu điểm của gas R32:
- Thân thiện với môi trường: Gas R32 không chứa clo và có chỉ số GWP thấp (675), giảm thiểu tác động đến biến đổi khí hậu và tầng Ozone.
- Tiết kiệm năng lượng: Với chỉ số GWP thấp, máy lạnh sử dụng R32 tiêu thụ ít năng lượng hơn, giúp giảm hóa đơn điện.
- Tiết kiệm không gian: R32 chiếm ít không gian trong máy nén hơn các loại gas khác, và hoạt động với áp suất thấp hơn, giúp giảm kích thước ống dẫn và chi phí lắp đặt.
- An toàn cho sức khỏe: Mặc dù không có gas nào hoàn toàn an toàn, R32 yêu cầu nồng độ cao hơn để gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Theo tiêu chuẩn ISO 817, R32 được xếp vào loại A, cùng với R22 và R410A.
- Khó cháy: Gas R32 khó bắt lửa hơn so với R22 và R410A, vì ba điều kiện cần thiết để cháy (nồng độ, vận tốc hỗn hợp khí và nguồn lửa) khó đạt được đồng thời.
Nhược điểm của gas R32:
Gas R32 yêu cầu linh kiện và vật liệu đường ống chất lượng cao để đảm bảo an toàn. Chi phí sử dụng gas R32 và giá thành sản phẩm sẽ cao hơn so với các loại gas khác.
3. Gas máy lạnh dùng được bao lâu?
Môi chất lạnh có thể được sử dụng lâu dài miễn là máy nén máy lạnh hoạt động bình thường, không bị rò rỉ hay hư hỏng. Nếu gas điều hòa được lắp đặt đúng cách và ống đồng không bị hư hại, nó có thể tồn tại theo tuổi thọ của máy. Tuy nhiên, tuổi thọ của gas máy lạnh còn phụ thuộc vào một số yếu tố sau:
- Kích Thước Thiết Bị: Mỗi loại môi chất lạnh được thiết kế cho các dòng máy điều hòa với kích thước và công suất khác nhau. Ví dụ, máy lạnh cơ 2 chiều 12000BTU (SH-12FS32) của Casper phù hợp nhất với gas R32.
- Vật Liệu Ống Dẫn Gas: Ống dẫn gas bằng đồng có độ bền cao, chống rò rỉ và lưu thông tốt hơn so với ống bằng nhôm.
- Cách Lắp Đặt: Máy điều hòa cần được lắp đặt đúng kỹ thuật để đảm bảo hoạt động ổn định và không bị rò rỉ. Tránh lắp đặt ở nơi có ánh nắng trực tiếp, vì nhiệt độ cao có thể làm giảm hiệu suất của chất lạnh.
- Thương Hiệu: Chọn mua máy lạnh từ các thương hiệu uy tín là điều quan trọng. Hầu hết các sản phẩm đều có chế độ bảo hành và tuổi thọ môi chất lạnh trung bình từ 10 đến 15 năm. Nếu bạn thực hiện bảo trì và bảo dưỡng đúng cách, tuổi thọ này có thể kéo dài theo thời gian sử dụng của máy.
4. Dấu hiệu nhận biết máy lạnh yếu gas
Khi sử dụng máy lạnh, việc nắm rõ khi nào cần bổ sung hoặc thay gas là rất quan trọng để đảm bảo máy hoạt động hiệu quả. Dưới đây là các dấu hiệu cho thấy máy lạnh có thể đang thiếu gas:
- Khả năng làm lạnh giảm: Nếu máy lạnh không làm mát hiệu quả như trước, ví dụ như bạn thường hài lòng với nhiệt độ 24°C nhưng giờ phải hạ nhiệt độ để cảm thấy thoải mái hơn, có thể là dấu hiệu thiếu gas.
- Rò rỉ nước: Khi thiếu gas, nước từ máy lạnh không thể bốc hơi để làm mát và có thể rò rỉ ra ngoài dàn nóng.
- Thời gian làm lạnh lâu hơn: Nếu máy lạnh mất nhiều thời gian hơn để làm mát căn phòng như trước, điều này cho thấy gas không còn hoạt động hiệu quả.
- Tiêu thụ điện năng cao: Khi gas suy yếu, máy lạnh phải làm việc nhiều hơn để hấp thụ nhiệt, dẫn đến hóa đơn điện tăng cao.
- Tạo ra tiếng ồn lạ: Nếu máy lạnh phát ra tiếng ồn như tiếng sủi bọt khí, đây có thể là dấu hiệu cần kiểm tra máy ngay.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trên, hãy kiểm tra và nạp thêm gas để đảm bảo máy điều hòa hoạt động hiệu quả và tiết kiệm điện.
5. Câu hỏi thường gặp về gas máy lạnh
5.1. Làm thế nào để biết gas máy lạnh cần nạp thêm?
Để biết khi nào gas điều hòa cần được nạp thêm, bạn có thể chú ý một số dấu hiệu quan trọng. Đầu tiên, nếu điều hòa không làm lạnh hiệu quả như trước, đó có thể là dấu hiệu cho thấy gas đang thiếu.
Một dấu hiệu khác là dòng khí lạnh không mạnh, nghĩa là điều hòa không cung cấp nhiệt độ mát như mong muốn. Bạn cũng nên để ý nếu điều hòa phát ra tiếng ồn lạ hoặc tiếng kêu không bình thường, vì đây có thể là dấu hiệu cần kiểm tra gas.
5.2. Nạp gas máy lạnh có tốn kém không?
Chi phí nạp gas điều hòa có thể thay đổi tùy thuộc vào loại gas và mức độ thiếu hụt trong hệ thống. Các loại gas điều hòa phổ biến hiện nay bao gồm R22 và R410A, trong đó gas R410A thường có giá cao hơn R22. Lý do là vì R410A có hiệu suất làm lạnh tốt hơn và là loại gas mới hơn, được sử dụng phổ biến trong các hệ thống điều hòa hiện đại.
Ngoài ra, chi phí cũng phụ thuộc vào dịch vụ sửa chữa và bảo trì mà bạn chọn. Nếu cần phải thay thế các linh kiện hoặc thực hiện sửa chữa khác cùng lúc, tổng chi phí có thể cao hơn. Tuy nhiên, nếu chỉ cần nạp gas, chi phí thường sẽ bao gồm giá gas và phí công thợ. Để có được ước lượng chính xác, bạn nên liên hệ với các dịch vụ sửa chữa điều hòa để được báo giá cụ thể và so sánh giá cả trước khi quyết định.
5.3. Gas máy lạnh có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Gas điều hòa, khi được lắp đặt và bảo trì đúng cách, thường không ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, khi gas bị rò rỉ, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Các triệu chứng ngộ độc gas có thể bao gồm đau đầu, chóng mặt, khó thở, và trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể dẫn đến ngộ độc nặng hoặc thậm chí tử vong.
Để đảm bảo an toàn, điều quan trọng là phải kiểm tra và bảo trì hệ thống điều hòa định kỳ. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu rò rỉ gas nào, bạn nên ngừng sử dụng thiết bị ngay lập tức và liên hệ với dịch vụ sửa chữa chuyên nghiệp để khắc phục sự cố. Đồng thời, hãy đảm bảo rằng hệ thống điều hòa của bạn được lắp đặt và vận hành theo đúng quy trình để giảm thiểu nguy cơ xảy ra sự cố.
6. Bảng giá thay Gas máy lạnh tại Điện lạnh Today
Bảng giá thay gas máy lạnh thường dao động tùy thuộc vào nhiều yếu tố như loại gas, mức độ thiếu hụt, và khu vực dịch vụ. Dưới đây là bảng giá tham khảo cho việc nạp gas máy lạnh, tuy nhiên, giá có thể thay đổi và bạn nên liên hệ với các dịch vụ sửa chữa địa phương để có thông tin chính xác nhất:
| Danh mục | Phụ tùng thay thế | Công suất | ĐVT | Đơn giá (Vật tư + Công) |
| Hệ thống | Nạp ga toàn bộ – R22 (mono) | 1HP | máy | 350.000 – 450.000 |
| 1.5HP | máy | 400.000 – 500.000 | ||
| 2HP | máy | 500.000 – 600.000 | ||
| Nạp ga toàn bộ – 410A (inverter) | 1HP | máy | 650.000 – 750.000 | |
| 1.5HP | máy | 700.000 – 800.000 | ||
| 2HP | máy | 750.000 – 950.000 | ||
Lưu ý:
|
||||
Xem thêm
- Hướng dẫn cách tính tiền điện máy lạnh
- Sửa chữa máy lạnh tại nhà uy tín giá rẻ TPHCM
- Hướng dẫn cách tính tiền điện máy lạnh
Tóm lại, việc hiểu rõ các loại gas máy lạnh và lựa chọn loại gas phù hợp không chỉ giúp tối ưu hóa hiệu suất làm lạnh mà còn tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường. Với thông tin chi tiết về các loại gas phổ biến như R22, R410A, và R32, Điện lạnh Today hy vọng bạn có thể đưa ra quyết định sáng suốt cho hệ thống điều hòa của mình.
